Grote broer

Een handig woord van English speaking people vind ik siblings. Wij moeten vragen: " heb je broers of zusters?" (als we dat willen weten natuurlijk), het antwoord is dan bijvoorbeeld :"ja, 2 broers en 3 zusters".

Een Amerikaan kan vragen: "do you have any siblings?", als we bovenstaande gezinssamenstelling aanhouden, kan het antwoord kort zijn : "5".

Elke keer als ik dat woord "sibling" hoor vraag ik me weer af waarom wij geen verzamelnaam voor broers en zusters hebben.

Niet dat ik er persoonlijk behoefte aan heb. Herman en ik hebben allebei 1 broer. Dan zou je kunnen zeggen :"I have one sibling". Dat zeg je niet, denk ik. Dan zou ik zeggen: "I have 1 brother". Of hier in Nederland zeg je dan natuurlijk gewoon : "ik heb 1 broer".

"Goh"  vraagt de belangstellende gesprekspartner dan "ouder of jonger". Mijn  broertje is jonger, bijna 5 jaar jonger.

Heel vroeg op een ochtend in oktober ergens in de vorige eeuw werd ik wakker op de bank in de woonkamer bij oma thuis. Ik moest huilen omdat ik mijn lapje kwijt was. Tante Gerda kwam de woonkamer ingesneld en ze zei: "Je moet niet huilen, het is feest". Ik was mijn knuffellapje kwijt en kon niets feestelijks ontdekken. "Oma wil het je zelf vertellen" zei tante Gerda. Oma zat in een andere kamer, op een rechte stoel. Ze had haar jas aan. Dat vond ik vreemd, het was nog nacht en oma zat erbij of ze direct koers zou zetten naar de Ten Cate markt.
Oma pakte mijn hand en zei :"je hebt een broertje en hij heet Hansje".
Ik wist dat er een baby op komst was, die rotbaby was de reden dat ik uit mijn ouderlijk huis verbannen was en mijn nachten door moest brengen op de bultige divan in de woonkamer van oma en opa. Ik had namelijk roodvonk gehad en dat kon gevaarlijk zijn voor de baby.

Ik had gehoopt op een zusje, mijn ouders hadden gerekend op een zusje voor mij (zie Peter Paul). Wij rekenden op een poppig roze meisje, dat Simone Gerda Catharina zou heten.
Simone diende dan op zijn Frans uitgesproken te worden, met een O zoals in roze en niet met een O zoals in bloot. Gerda kwam uiteraard van tante Gerda en Catharina van mijn grootmoeder van vaders kant.

Ik wist niet helemaal hoe ik me voelde na de mededeling van oma dat mijn zusje een broertje was dat Hansje heette. Na het ontbijt gingen we met de tram naar huis.

En daar zag ik hem voor het eerst, mijn broertje, mijn Hans. Vanaf het moment dat ik hem zag was ik verkocht. Iedereen die hem kwam bekijken moest eerst langs mij. Ik stond voor de wieg en bewaakte hem met mijn leven.


Hansje is niet zo lang kleiner geweest dan ik, het was een forse baby, een grote kleuter, een flinke jongen en hij werd uiteindelijk een lange man.

Mijn broertje, we zijn allebei eigenwijs en we zijn het niet altijd eens. We zien elkaar niet eens zo vaak. Maar hij is er, we delen dezelfde jeugd. Ik deel met hem herinneringen die ik met niemand anders kan delen. In sommige opzichten kunnen wij alleen elkaar begrijpen. En we hebben hetzelfde eigenaardige gevoel voor humor. Op familiefeesten werden wij altijd ver uit elkaar gezet. Wij samen waren wat vermoeiend, geloof ik.

Mijn broertje en ik

Hans, die grote en slimme man, ik ken hem al zijn hele leven. Soms zie ik een foto van hem in een vaktijdschrift en vroeger had ik wel eens mensen op mijn kantoor die voor hem werkten en hem kenden.  Er vroegen zelfs wel eens zakenrelaties aan me of ik wist dat ik de zuster van Hans Croes was.

"Ja" zei ik dan "Hans is mijn broertje".

Hans is natuurlijk geen "broertje" meer, Hans is al heel lang mijn grote broer.

En we zien elkaar niet zo vaak, maar ik weet dat hij er is en hij weet dat ik er ben. En we weten allebei dat we altijd bij elkaar terecht kunnen. Want ja, als je maar 1 sibling hebt is dat een uniek en onvervangbaar persoon.

Ik hou van je, grote broer. Gek idee dat we ook Peter Paul en Simone hadden kunnen zijn. Gelukkig is het zo niet gelopen, want misschien was ik dan een klein kereltje geweest en jij een knots van een wijf. Het is goed zoals het is.